“Në sferën Shqipe, brezi juaj i rrëmujës i ka parë të gjitha. Çdo lloj përçudnimi të natyrës njerëzore, brenda kufijve të kombit tonë primitiv në esencë. Çdo formë të së keqes, të tëra me emeruesin vdekje.
Dhe vdekja më së pakti është vetëvrasje, e më shumti vrasje në këtë vend.
Vetëvrasja në koncept njihet si akt aristokratik final rebelimi ndaj paracaktimit të jetës, ose si akt frike ekstreme ndaj jetës.
Nga ana tjetër, në kombin tonë të përbashkët shqiptar, vrasja është gjëja më e thjeshtë që mund të ngjajë. Akti më elementar për zgjidhjen e një problemi.
Askush nuk mendon zgjidhje tjetër më të shpejtë konflikti përveç vrasjes, eleminimit fizik të së keqes personale të momentit. Faktet e statistikat e kohës tuaj jane të frikshme.
Pa marrë parasysh as ligj, as frikë, as rrezik familje nga gjakmarrja, as ndjeshmëri ndaj jetës së personit, individi shqiptar vret.
Në historinë e Shqipërisë, atë të renë, pati të shtëna.
Në 1920, Avni Rustemi vrau në Paris Esad Toptanin, i njohur si politikan arrivist i cili punonte pa asnjë hezitim në të mirën personale në dëm të vendit, shqipëtarëve, dhe gati per të shitur çdo pëllëmbë Shqipëri. E vrau duke e quajtur tradhëtar të kombit shqiptar.
Avokati i Avni Rustemit në Paris para gjyqit e cilësoi vrasjen si; krim pasional me nxitje të një populli të tërë
Në 1923 Beqir Valteri, një i ri tetëmbëdhjetëvjeçar në mënyrë të drejtëpërdrejtë atenton Zogun, në një veprim totalisht politik. Gjykon që Zogu ishte i rrezikshëm për mbarëvajtjen e vendit, dhe vendos ta vrasë.
Në 1941, një njëzetvjeçar, Vasil Laçi, organizon një atentat ndaj mbretit të Italise, Viktor Emanueli III, dhe kryeministrit kuisling të Shqipërisë Shefqet Bej Vërlaci. Duke thirrur Rroftë Shqipëria e Lirë ai qëllon drejtpërdrejt mbi dy personat e lartpërmendur. Trimi vendos që duhej një akt madhor politik, një zgjidhje finale për të treguar vullnetin e bijve të Shqipërisë ndaj pushtimit.
Vetë Zogu, si rrefehet në kujtimet e Sejfi Vllamasit, i hapet Vllamasit duke i thënë, të hedhim parlamentin në erë, vetëm duke i zhdukur të tërë ata derra brenda do hapim rrugën për të bërë vendin e ri. Ndryshe ky vend nuk behet. Më ndihmo.
Sejfiu refuzon diçka të tillë. S’mund të vrasim njerëz, - thotë. - I kemi miq shumë nga ta.
Sejfi Vllamasi refuzon Këtë Zgjidhje Finale. Po a bëri mirë apo keq? Mbi ç’baza? mbi moral? Moralin e miqve, apo të kombit? Mbi ç’të drejtë? Mbi të drejtën ligjore apo natyrore?
Në 1968, në vendin fqinjë Greqi, një poet e aktivist politik i njohur asokohe për qëndrimet e tij kundër diktaturës së gjeneralëve, Aleksandros Panagoulis, organizon në vetë të parë një atentat ndaj gjeneralit Papadopoulos. Në sallën e gjyqit Panagoulis thotë, unë nuk mund të vras një njeri. Unë s’vras dot një mizë. Unë tentova të vrisja një tiran.
Vite më vonë, poeti atentator Panagoulis tregon se kur dikush merr përsipër në mënyrë arbitrare t’i bëjë keq vendit të tij, atëherë gjithëkujt i lind e drejta t’i marrë jetën atentatorit të kombit.
Kur dikush merr përsipër të dëmtojë vendin, atëhere gjithkujt i lind e drejta të marre jetën e atentatorit të kombit.
Kur dikush merr përsipër të dëmtojë vendin, kushdo qoftë ky, atëhere gjithkujt i lind e drejta ti marrë jetën atentatorit të kombit.
Në kohën kur Panagoulis tentonte të merrte jetën e tiranit, në Shqipëri një nga tiranët më gjakatarë e të tmerrshëm që ka parë njëqind vjetëshi i juaj i njerëzimit, bënte çfarë donte, vriste kë të donte, dhe askujt nuk i bënte përshtypje. Askush nuk u ngrit. Asnjë Avni, as Vasil. Përse? Mbase shqiptarët nuk ishin dhe aq keq nën diktaturë? Mbase ishin injorante totalë? Mbase sepse diktatura u bë gjendje njësoj si gjumi dhe e ngrëna? Mbase për të tëra bashkë?
Sidoqoftë duhet të kishte përjashtime me Avni e Vasilë, të paktë e të fshehtë po duhet të kishte. Po ja që s’pati. E kaluara është e paqartë dhe ambigue në sjelljen e qytetarëve me atdheun.
Po sot? A është gati brezi juaj të marrë në dorë fate?
Të jesh njeri ambicioz, të kërkosh pozicion politik, apo funksionar në shoqëri është gjëja më e shëndetshme e mundshme për një brez. Të piqet aq sa të kërkojë të marrë fatet e vendit në dorë. Në gjyqesor, akuzë, polici, ligjvenie, politikëbërje, në çdo hallkë të pushtetit të zbatuar vendor a qëndror.
dhe të gabosh në bindjet dhe politikat e tua dhe të grupimit tënd, dhe të dështosh pasi kërkon të të besojnë, dhe të zhgënjesh, është mëse njerëzore.
Të shkaktosh ose pësosh korrupsion për të marrë favorizime minimale, bën pjesë gjithashtu në ligjin e me të fortit, dikush të kalojë rradhën më shpejt se dikush tjetër pa dëme të mëdha anësore.
Por, të kërkosh pushtetin dhe drejtimin në emër të bashkëkombasve, e ta shfrytëzosh për të mirën tënde personale, për të përdorur të mirën e përgjithshme për tu pasuruar, përfituar, për t’u majmur si makutër të pangopur pafundësisht duke ngrënë si kanibalë vetë njerëzit e kombit tonë, kjo është një vepër aktikombëtare kardinale që kërkon sigurisht një zgjidhje po kaq malinje e kardinale. Zgjidhjen Finale.
Zgjidhja Finale është e vetmja mënyrë për të rikthyer besimin në vlera. Dhe për të vendosur rendin njerëzor mbi rendin e xhunglës, ku më i forti fiton e ku prodhohen tradhëtarë të vendit dhe popullit.
Është e dhimbshme të shohësh të rinj e të reja që bëjnë rradhë rreth politikanëve tanë të vjetër, që janë thelbi dhe themeli i gjithçkaje të keqbërë që ka bartur ky vendi jonë.
Të rinj që rreshtohen rreth tyre, buzëqeshin, lëpijnë, duke pritur rradhën. Por kjo sidoqoftë është normale dhe njerëzore. Të rinj të tillë oportunistë ka gjithmonë.
Është po kaq njerëzore që të rinj të tjerë të jenë në burg, për krime nga më të çuditshmet e ordineret, deri dhe për vrasje.
Është natyrale që dhe plot njerëz nga dëshpërimi i jetës së tyre mynxyrë të vetëvriten. Ka të tillë kudo.
Por, midis tërë këtyre njerëzve, midis tre milionë patriotëve, që thërrasin e evokojnë Skënderbeun dhe Shqipërinë Etnike nëpër profile rrjetesh sociale e tatuazhesh në trup, që kryejnë lloj lloj krimesh ndaj tjetrit si vetja, a nuk është po aq natyrale që, pa shkuar deri të Skënderbeu që është fjalë e madhe, midis tyre të gjendej një Avni Rustem? Një Vasil Laç? Kundër tradhëtarëve të kombit tonë?
‘Duhet’ është fjalë jokomode. Sidomos për Shqiptarinë, e sidomos për brezin tuaj të rrëmujës, të mësuar të veprojë me hapin e vogël, vetëm për vete, pa plan, kuturu, me ndërgjegje të tunduar, e pa pikë përgjegjësie .
por DUHET të ketë aty midis jush, ujq të vetmuar, VasilLaçër e AvniRustemë që enden e veprojnë për mëmëdhenë, patriotë të vërtetë vetëmohues.
Nga një për çdo kokë që vjedh këtë vend, që shitet, që majmet, që shfrytëzon besimin e popullit, pozitën e përgjegjësitë e tij publike për të qënë të papërgjegjshëm e shfrytëzues të tokës tone e gjakut tonë.
Duhet të ketë AvniRustemë siç ka çdo lloj e soj forme egzistence njerëzore në këtë vend, nga një Vasil për çdo kusar, nga një Avni për çdo tradhëtar, nga një vetëmohues, planifikues, për çdo armik të atdheut tonë, me një zgjidhje finale në dorë e “Rroftë Shqipëria” në buzë. “
- Kështu foli fëmija nga Albanea, e u largua po aq dritëshpejtë sa erdhi për të më rrëfyer këtë shkrim të shkurtër historik, pa më treguar diçka më shumë për vendin tonë në të ardhmen.
