Peter Handke fiton Çmimin Nobel në letërsi. Çmimi Nobel për letërsinë jepet sipas vullnetit të Alfred Nobel, për veprën më të mirë ndër të tjerat, që shkon në një drejtim ideal.
Çmimi Nobel është momenti më kulminant, kurorëzimi më i lartë që një shkrimtar kërkon të arrijë në të gjallë të tij. Edhe pse Nobeli në letërsi nuk është shenjë dhe tregues që lexuesi do të të vlerësojë, apo historia do të të pranojë gjatë në gjirin e saj.
Në 2018, Nobeli në letërsi nuk jepet, por shtyhet për 2019. Shkak bëhet një skandal seksual ku ishte i përfshirë bashkëshorti i njërës nga anëtarët e përjetshëm të akademisë. Dhe, Akademia dhe Komiteti i Nobel, për të qenë politikisht korrektë, të pastër, te moralshëm, të ndershëm, të pakompromentuar, të denjë për të caktuar Nobelin për Paqe dhe atë të Letërsisë ndër të tjerë, vendosën që atë vit të mos kompromentohen me dhënien e Nobelit për letërsinë, me një akademi me probleme seksuale. dhe kjo ndodhi pikërisht në valën dhe vazhdën e purifikimit seksual të Hollywoodit.
Por, një vit më pas, një akademi e pastruar tashmë nga cenet në moralin e lartë social, i jep Çmimin Nobel për letërsinë, Peter Handke, me siguri një gjeniali në letërsi, por padyshim gjithashtu një njeriu që shfaq një debilitet të madh social e publik, në mbrojtje të regjimit diktatoriak, fashist, racist, gjakatar të Millosheviçit, duke mohuar masakrat, duke thënë tekstualisht se myslimanët e Bosnjës kanë masakruar njëri tjetrin për të ua hedhur fajet serbëve të shkretë të pafajshëm, këtij Handke që ka qëndruar fort e kokëfortë në këmbë përballë çdo lloj logjike e ndjeshmërie duke mohuar varret masive, masakrat kolektive, duke dënuar bombardimet e NATO në Kosovë, duke mbajtur fjalim e hedhur lule në varrimin e Millosheviçit, nga i cili të tërë duhet të merrnin shembull morali, dhe duke dënuar publikisht mediat europiane që nuk pasqyruan si duhet luftën e Kosovës, e cila ishte thjesht një padrejtësi që iu bë Serbisë së pafajshme e të dhunuar.
Handke vetë foli me median për çmimin, në dyert e shtëpisë së tij, që ‘Nuk e prisja, jam i habitur, është një vendim i guximshëm i Akademisë, ata janë njerëz të mirë.’
Handke në çdo fjalë të tijën, nëntekston të qenit kundër. Është kundër vlerave njerëzore, është kundër opinionit të viktimave dhe të perëndimit që bëri një luftë njerimbrojtëse me Serbinë e një përbindëshi si Millosheviç, që shkatërroi këmbët e tjera dhe kombin e tij, Handke është kundër çdo lloj logjike të një njeriu mesatar në dije dhe mendje, dhe jo vetëm kaq, por dhe e shijon këtë, dhe kur Akademia i cakton çmimin Nobel, ai habitet dhe i quan njerëz të mirë, ata të cilët i dhanë një kurorë letërsie Handkes, ndaj të cilit është bërë kaq shumë padrejtësi deri më tani. Sepse Handke mbajti kryqin e ortodoksisë serbe gjatë Golgotes së tij personale kur mbrojti te shtypurit dhe të pafajshmit trupa paramilitare dhe militare serbe, e regjimin e pafajshëm e naiv të Millosheviçit. E jo vetem kaq, por Handke, dhe nëse do donim të ndanim njeriun nga shkrimtari, ka shfrytëzuar artin e tij të madh të shkrimësisë duke krijuar ese e vepra pikërisht në shërbim dhe duke lartësuar fashizmin dhe çmendurinë më të madhe të ngjarë pas nazizmit në shekullin e kaluar.
Një boksier jashtë ringut quhet nje vrasës me grushtet e tij. Quhet armë. P[o një shkrimtar jashtë letërsisë me zejen e tij për të përdorur fjalën e shkruar për publikun e gjerë? A nuk mban përgjegjësi vallë?
Kjo është një çështje morali. Por, si jemi me moralin ne njerëzit e sotëm?
Pak ditë para ngjarjes së Nobelit në letërsi, ishte premiera botërore e Joker, filmit të Todd Phillips, me Joakin Phoenix në rolin kryesor. Bota ndahet në dy grupe, ata që filmin e shohin si gjenialitetin ndër më të mëdhenjtë e 20 viteve të fundit, si një pamflet ndaj padrejtësisë dhe kontroversisë sociale mbi atë që është e moralshme dhe atë qe është e poshtër, dhe në ata njerëz që braktisin sallat e kinemave, sepse ‘filmi është tmerr i dhunshëm’. Ani pse janë po këta njerëz që shohin filma aksion të çdo lloj kalibri vrasjesh e masakrash, e mbase pikërisht mendimi se Joker ishte një film aksion i ka shpurë në kinema.
Pikërisht e njëjta botë, arriti një nivel të paimagjinueshëm puritanizmi moral para një viti e ca, gjatë gjuetisë së shtriganëve, ku aktorëve, regjizorëve, producentëve, dhe çdo lloj mashkulli publik iu gërmuan kronikat se kë kanë parë me ngashënjim kur kanë qenë adoleshentë, e kur i kanë hedhur fjalë një femre, apo kur kanë propozuar për seks një grua.
Në këtë pikë, ka diçka që nuk shkon. Diçka shumë të madhe dhe të rendë.
Ngjarje në dukje sipërfaqësore pa lidhje me njëra tjetrën, lidhen pikërisht brenda njësisë së vetme të vlefshme sociale, brenda njeriut modern, që në shumësi bën shoqërinë e sotme globale. Ky njeri i ditëve të sotme, nuk ka më kod moral, as hartë morale. Busulla e tij rrotullohet si shigjetë e çoroditur andej nga e dërgojnë politikat mediatike dhe qentë moralë të momentit që e drejtojnë këtë të verbër social herë këtej e herë andej, sipas interesave të epërme grupimesh që njeriu i sotëm i zakonshëm as i vë re, as mund të jetë në dijeni mbi to.
Njerëzit e sotëm moralistë, dënojnë, Joker dhe dhunën në film, dënojnë Kevin Spacey, dënojnë Harvey Weinstein, duartrokasin Polanskin dhe i japin Oskar, duartrokasin Handke dhe i japin Nobelin.
njerëzit e sotëm moralistë pështjellohen dhe refuzojnë dhënien e Nobelit Bob Dylan. Duartrokasin dhe ulërasin furishëm fitoret e James Bond, Ethan Hunt, Hannibal, Rambo, Terminator me qindra vrasje për film, dhe aprovojnë duartrokitshim mbrojtësin me të madh në botë të Millosheviçit ndërsa kurorëzohet me Nobel. E këta njerëzit e sotëm morale nuk ndihen kur priftërinjtë dhunojnë fëmijët, kur trainerët dhunojnë fëmijët, kur këshillat e burrave vrasin me gurë gratë që ndihen të lira në lindjen e mesme.
Njerëzit e sotëm, enden në mes të një shkretëtire morale, duke përtypur për freski bimë halucinogjene,e duke kërkuar boshtin e vlerave në çdo fantazmë shkëlqyese që u del përpara, pa ditur ku shkojnë, çfarë duan, çfarë nuk duan, e si duan ta ndërtojnë jetën e tyre, duke ecur e ecur në shkretëtirën morale të tyre, të rrëqethur nga gjithçka ka të bëjë me seksin, e të eksituar nga gjithçka ka të bëjë me gjakun.
Ka diçka, thellësisht të gabuar në botën qark sot. E mbase për çdo Handke, duhet një Joker, që loja të paktën të jetë e barabartë./Gazeta Liberale
No comments:
Post a Comment